Po obniżce stóp procentowych przez RPP kredyty nie zawsze są tańsze

Gdy 8 października Rada Polityki Pieniężnej zmniejszyła wysokość stóp procentowych do rekordowo niskich poziomów, analitycy nie mieli wątpliwości – niższe oprocentowanie kredytów (dziś jest to maksymalnie 12 procent) banki będą sobie rekompensować w inny sposób. Portal Money.pl sprawdził, czy tak faktycznie się stało. Okazuje się, że eksperci mieli rację.


Zmiany w taryfach opłat są najbardziej widoczne w kredytach gotówkowych. – W przypadku kredytów hipotecznych, rozłożonych na bardzo długi okres, banki najwięcej zarabiają na odsetkach, mimo że ich oprocentowanie w skali roku jest relatywnie niskie – tłumaczy w Money.pl onrad Pluciński, ekspert z MarketMoney.pl. – Zysk banku z odsetek, z krótkoterminowego kredytu czy pożyczki jest zdecydowanie niższy, a przez ostatnie cięcia stóp procentowych dodatkowo mocno zredukowany. Stąd potrzeba znalezienia innego źródła przychodu. Rosną więc prowizje za uruchomienie pożyczki i inne koszty. Standardem staje się powoli prowizja w wysokości 10 procent, choć w tabelach opłat i prowizji niektórych banków znajdziemy jej maksymalny wymiar, nawet w wysokości jednej czwartej kwoty kredytu.

Money.pl sprawdził, jak po październikowej obniżce stóp procentowych wzrosły opłaty za udzielanie pożyczek gotówkowych. Tylko dziewięć na dwadzieścia banków, które portal poprosił o symulację kredytu, zdecydowało się ujawnić szczegóły oferty . Są wśród nich jednak banki, które udzielają najwięcej kredytów gotówkowych w Polsce, dlatego na tej podstawie można mówić o obrazie dla całego rynku.

W przypadku przykładowego kredytu w wysokości 3 tys. złotych zaciągniętego na 12 miesięcy przez małżeństwo z jednym dzieckiem i dochodami z umowy o pracę w wysokości 4 tys. złotych netto pięć z dziewięciu sprawdzonych banków podniosło opłaty. Oprocentowanie co prawda spadło, ale banki z nawiązką rekompensują sobie różnicę wysokością prowizji, przez co RRSO – rzeczywista roczna stopa oprocentowania – okazuje się wyższa, niż przez obniżenie stóp procentowych przez RPP.

Banki nie ukrywają, że podwyżki mają związek przede wszystkim z obniżeniem stóp procentowych. – Zmiana prowizji jest wynikiem wprowadzenia nowej tabeli opłat i prowizji dla kredytów gotówkowych. Oprocentowanie zostało obniżone nawet do 7 proc., a prowizja wzrosła do 5,9 proc. Różnica RRSO w opisanym przykładzie jest wynikiem stosunkowo krótkiego okresu kredytowania – dwanaście miesięcy – wyjaśnia w rozmowie z Money.pl Magda Paciorek z biura prasowego Banku BGŻ.

Wtóruje jej Mateusz Czerniawski z biura prasowego Banku Pocztowego. – Rynek kredytów w Polsce zmienił się w ciągu ostatnich miesięcy między innymi z powodu zmian stóp procentowych. Również promocje, które oferujemy klientom są teraz różne – komentuje Czerniawski.

– Na ostateczną cenę składa się wiele czynników. Między innymi parametry zaciąganego kredytu i sytuacja rynkowa – dodaje pytana przez Money.pl Katarzyna Wychowałek, product manager w zespole kredytów banku Credit Agricole.

Nie wszystkie banki jednak zwiększyły opłaty, lub podniosły prowizje tylko nieznacznie, tak by RRSO dla klienta była niższa, niż przed zmianami.

Analitycy nie mają wątpliwości, że podwyżki opłat i prowizji dotkną przede wszystkich klientów, którzy mając niepewną zdolność kredytową biorą niewielkie pożyczki gotówkowe. Wszystko dlatego, że zgodnie z tzw. ustawą antylichwiarską maksymalne oprocentowanie pożyczek nie może przekroczyć czterokrotności stopy lombardowej, czyli wspomnianych 12 proc. w skali roku. Jeszcze we wrześniu próg ten wynosił 16 proc., a na początku 2013 roku aż 22 proc.

– Banki będą zmuszone wynagrodzić sobie utracone przychody, szczególnie w stosunku do klientów o wyższym profilu ryzyka kredytowego – potwierdza w rozmowie z Money.pl Marta Jeżewska-Wasilewska, analityk WOOD & Co. – Ci klienci pewnie będą proszeni o wykupywanie także dodatkowych ubezpieczeń, w innym przypadku nie będą w stanie dostać kredytu.

Wyższe opłaty i prowizje mają zmniejszyć ryzyko strat, poniesionych w wyniku niespłacania kredytów. – Udzielając kredytów banki muszą wziąć pod uwagę ryzyko jakie mogą ponieść. Jeśli obniżane są stopy procentowe, spada oprocentowanie kredytów. Jeśli oprocentowanie spada, pokrycie tego ryzyka musi być z innych źródeł. W tym wypadku z podwyżki opłat – tłumaczy w rozmowie z Money.pl Piotr Palenik , analityk z ING Securities.

Większe opłaty za kredyty to nie jedyne podwyżki, którymi straszą nas analitycy. Następne mogą dotyczyć najbardziej podstawowych usług. Wiele banków już wprowadziło opłaty za prowadzenie konta, karty kredytowej i debetowej, odzyskiwanie kodu PIN oraz wydawanie duplikatu zgubionej karty. Jak ostrzega Marta Jeżewska-Wasilewska, na tym się nie skończy. Według niej, niedługo mogą pojawić się opłaty nawet za przelewy czy wypłaty bankomatowe. Przedstawiciele banków, z którymi rozmawiał portal Money.pl co prawda zapewniają, że na tę chwilę planów wprowadzania dodatkowych opłat nie ma, choć jednocześnie zastrzegają, że w przyszłości takich decyzji wykluczyć nie można.