Daniel Dombach, Industry Solutions Director EMEA, Zebra Technologies
Przewidywania dotyczące przyszłości produkcji i logistyki od lat koncentrowały się na automatyzacji. Obecnie zaś popularny jest osąd, że roboty dołączą do szeregu pracowników, a tym samym staną się zagrożeniem dla pracy ludzkiej. Według firmy badawczej McKinsey[1], nawet 45 proc. zadań, za wykonywanie których wynagrodzenie otrzymują pracownicy, można zautomatyzować za pomocą istniejących technologii. Wszystkie te prognozy ignorują jednak fakt, że możliwości robotów w wielu obszarach są wciąż raczej ograniczone. Wyobraźmy sobie na przykład magazyny z nieskończonymi rzędami półek, na których składowane są towary o różnych kształtach i rozmiarach. Przy dużej liczbie identycznych lub standardowych opakowań, roboty sprawują się całkiem nieźle. Jednak w przypadku opakowań o zróżnicowanym kształcie, rozmiarze i gramaturze, robotom nadal brakuje elastyczności wymaganej do podnoszenia i odkładania takich przedmiotów w tempie, w którym to zadanie wykonałby człowiek. Stwierdzono również, że dzisiejsze technologie rozpoznawania charakteryzują się mniejszą dokładność niż efekt pracy ludzi i wykazują wyższy poziom błędów.
Dlatego zamiast skupiać się na robotach, firmy powinny rozważyć, jak wspierać ludzką pracę w bardziej wydajnym i efektywnym zarządzaniu zadaniami. Technologią, która może im w tym pomóc, jest rzeczywistość rozszerzona (augmented reality – AR) –innowacja, która wykorzystuje strumienie danych i zamienia je w obrazy wyświetlane na żywo. Obecnie technologia ta jest wykorzystywana w komputerach mobilnych, smartfonach i wyświetlaczach mocowanych na głowie (head-mounted-displays – HMD). Zastosowano ją również w okularach cyfrowych i urządzeniach, które są wyposażone w wyświetlacze półprzezroczyste i oferują technologie rejestracji obrazu, takie jak aparat fotograficzny lub skaner.
Spojrzenie w przyszłość
Według ankiety Bitkom[2], rozszerzona, mieszana i wirtualna rzeczywistość przełoży się do roku 2020 na przychody w sektorze B2B wielkości 88 milionów EUR. W przypadku rozwiązań z tego zakresu, w tym wdrożeń, aktualizacji i nowych aplikacji, wielkość ta może przekroczyć 750 milionów EUR. Może się to wydawać zaskakujące, ponieważ technologie te nie osiągnęły jeszcze swojego punktu przełomowego, zarówno w zastosowaniu komercyjnym, jak i przemysłowym. Jednak pierwsze przykłady zastosowanie rzeczywistości rozszerzonej w komputerach mobilnych klasy korporacyjnej przyniosły bardzo obiecujące efekty.
Wracając do środowiska magazynowego, należy rozważyć następujący, typowy scenariusz: osoba kompletująca zamówienie musi poruszać się w labiryncie półek, gdzie produkty sortowane są według algorytmów, a po odnalezieniu szukanego przedmiotu powinna odnotować ten fakt na liście papierowej. Znalezienie najkrótszej trasy to początkowo bardzo trudny i czasochłonny proces, wymagający częstego spoglądania na komputer mobilny w celu sprawdzenia lokalizacji produktów. Wyobraźmy sobie, o ile prościej byłoby, gdyby pracownicy mieli optyczny system nawigacyjny tuż przed oczami lub wyświetlacze HMD, które poprowadzą ich z jednej stacji do następnej, pokazując im, co robić i dokąd się udać.
Doświadczeni pracownicy magazynowi, zajmujący się kompletacją zamówień, wykonują swoje zadania szybciej, gdy na swoje wyświetlacze HMD otrzymują informacje tekstowe zamiast informacji wizualnych, gdyż ten ostatni format wydaje się rozpraszać ich uwagę. Możliwość przełączania między tekstem i obrazem daje pracownikom magazynu elastyczność wyboru opcji, która jest dla nich bardziej komfortowa.
Mocowane na głowie wyświetlacze HMD pozwalają pracownikom na swobodne używanie rąk, dlatego takie rozwiązanie znacznie podnosi prędkość zbierania, a tym samym wydajność tego procesu. Ponadto nowi pracownicy korzystający z optycznych urządzeń ubieralnych wymagają krótszego przeszkolenia, gdyż opcje AR stanowią swoisty wirtualny przewodnik. Każdy krok może być wizualizowany lub połączony z dźwiękiem dzięki słuchawkom z mikrofonem.
Urządzenia ubieralne – rozwój w toku
Pomimo szeregu możliwości zastosowania biznesowego, wiele projektów wykorzystujących rzeczywistość rozszerzoną jest wciąż w fazie opracowywania. Technologia AR jest jeszcze w początkowym stadium rozwoju, dlatego spotyka się z wieloma wyzwaniami. W celu zapewnienia praktyczność i łatwość obsługi, okulary cyfrowe i inne urządzenia ubieralne typu HMD wymagają ergonomicznego wzornictwa. Muszą zapewniać również wysoki poziomu komfortu noszenia. Jednocześnie każde z nich musi być wyposażone w lekką, ale wydajną baterię, która zapewnia możliwość pracy przez kilka godzin, wykraczając poza zasięg czasowy jednej pełnej zmiany. Ponadto, w sytuacji gdy urządzenia są wykorzystywane przez różne osoby, istotna jest również kwestia higieny użycia –
szczególnie w branży służby zdrowia. Z tego względu wyświetlacze HMD muszą być wykonane z higienicznego materiału ułatwiającego utrzymanie czystości. Wreszcie, wyświetlacze HMD powinny zapewniać bezproblemową integrację z firmowymi systemami typu back-end.
Nietrudno sobie wyobrazić, że gdy technologie AR będą mogły sprostać wszystkim powyższym wyzwaniom, to ich zastosowanie pozwoli zwiększyć produktywność i wydajność, poprawić bezpieczeństwo, zapewnić szybszy zwrot inwestycji i zwiększyć satysfakcję klienta w wielu obszarach biznesowych – nie tylko w środowisku magazynowym.
Nie bój się robota!
Ale co z robotami? Podobnie jak w przypadku technologii AR, roboty stają się coraz bardziej kluczowym elementem prowadzenia efektywnych działań w wielu branżach. Niemniej jednak, roboty nie stanowią alternatywy dla pracowników wykorzystujących możliwości rzeczywistości rozszerzonej. W najbliższym czasie roboty będą współpracowały z ludźmi, wspierając ich w codziennej pracy.
W magazynie roboty służą obecnie jako automatyczna pomoc przy wybieraniu produktów, poruszając się obok osoby kompletującej zamówienie, aż do pełnego załadowania. Następnie przemieszczają się w celu wysyłki swojego ładunku, podczas gdy pracownik może kontynuować pracę z kolejnym robotem. Roboty są również bardzo skuteczne przy liczeniu zapasów: charakteryzuje je szybkie tempo pracy, niski odsetek błędów oraz możliwość pracy w nocy bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów przez pracodawcę. Firmy podejmują już pierwsze, ostrożne kroki ku wykorzystaniu robotów nawet w fazie dostawy. Jednak takie zastosowanie wymaga wysłania również towarzyszącego robotowi pracownika.
Podobnie wygląda postęp na salach operacyjnych, gdzie roboty wspomagają pracę chirurgów. Podczas operacji urządzenie przekłada ruchy chirurga w miniaturowej skali na pacjenta, umożliwiając wykonywanie dokładnych nacięć i szwów, minimalizując utratę krwi i przyspieszając proces gojenia. Jednak wszystkie decyzje i działania wciąż zależą od chirurga obsługującego panel sterowania.
Przed nami jeszcze długa droga do momentu, kiedy roboty będą w stanie wykonywać zróżnicowane, złożone i skomplikowane zadania, a co za tym idzie: zastępować pracę człowieka. W najbliższej przyszłości możemy oczekiwać dalszego zwiększania produktywności, wydajności i dokładności pracowników za pomocą technologii rzeczywistości rozszerzonej.
[1] McKinsey (2015): Four Fundamentals of Workplace Automation.
[2] Bitkom (2016): Head-Mounted Displays in deutschen Unternehmen