Więcej optymizmu w Europie

Wyniki badania GfK Consumer Climate Europe za pierwszy kwartał 2014 roku


Norymberga, Warszawa, 30 kwietnia 2014 r. – Państwa członkowskie Unii Europejskiej ponownie zaczynają odnotowywać symptomy świadczące o powracającym wzroście gospodarczym. Konsumenci liczą, iż w bieżącym roku wreszcie zakończy się kryzys gospodarczy, a oczekiwania te znajdują odzwierciedlenie w wynikach badania GfK Consumer Climate Europe. Wartość wskaźnika barometru wzrosła o 0,8 punktu w pierwszym kwartale 2014 roku i wynosi obecnie 8,4 punktu.

Wyniki badania GfK Consumer Climate Europe prowadzonego w 14 krajach europejskich.


Poziom ożywienia gospodarczego w UE zwiększa się. Według EUROSTAT-u w całym ubiegłym roku odnotowano nieznaczny wzrost w wysokości zaledwie 0,1 proc. W tym roku eksperci przewidują wzrost PKB o 1,3 proc. w 28 państwach członkowskich UE. Ta tendencja bez wątpienia odzwierciedla poprawę sytuacji gospodarczej na świecie. PKB w większości prezentowanych państw członkowskich wzrósł zarówno w porównaniu z poprzednim kwartałem, jak i z poprzednim rokiem. Jedynie Grecja i Włochy – nękane kryzysem – zanotowały w końcu 2013 roku dalszy spadek PKB w porównaniu z poprzednim kwartałem. We Włoszech gospodarka nieco się ożywiła w ostatnim kwartale. Zanotowano tam wzrost o 0,1 proc. w porównaniu z poprzednim rokiem. Wzrost ten jest jednak jeszcze niestabilny, a wiele problemów nadal wymaga rozwiązania.


Francja i Włochy chcą odstąpić od stosowania środków zawartych w przyjętym programie oszczędnościowym i skłaniają się ku ponownemu zwiększeniu zadłużenia na nowe inwestycje w celu pobudzenia gospodarki. Nie wiadomo jeszcze, jak wpłynie to na ocenę zdolności kredytowej tych państw na rynkach finansowych oraz realizację założeń europejskiego paktu fiskalnego. Obniżenie inflacji wydaje się niepewne. Wielu ekspertów już obawia się nadejścia deflacji w strefie euro – znaczny spadek cen zaobserwowano w Hiszpanii już w marcu tego roku.


Optymizm, który obecnie wyraża wielu europejskich konsumentów, jest całkowicie uzasadniony. W niemal wszystkich wymienionych tu krajach wzrosły wskaźniki oczekiwań dotyczących sytuacji gospodarczej, dochodów oraz chęci dokonywania zakupów. W wielu państwach indeksy te osiągnęły poziom najwyższy od lat. Rośnie także wskaźniknastrojów konsumenckichdla UE (w 28 państwach). W marcu osiągnął wartość 8,4 punktu, najwyższą od kwietnia 2008 roku, co oznacza wzrost o 0,8 punktu w pierwszym kwartale tego roku. Rok temu wartość tego wskaźnika wyniosła -3,3 punktu.


Niemcy: wskaźniki nadal rosną


W Niemczech zanotowano kolejny szybki wzrost wszystkich trzech wskaźników od grudnia 2013 roku. Ich wartość jest bardzo wysoka.


W marcu wskaźnik oczekiwań gospodarczych wyniósł 33,2 punktu, co oznacza wzrost o niemal 10 punktów w porównaniu z grudniem 2013 roku i o niemal 33 punkty w ciągu ostatnich 12 miesięcy. W styczniu tego roku wskaźnik ten osiągnął wartość 35,5 punktu – najwyższą od lipca 2011 roku, kiedy wynosił 44,6 punktu.


Wskaźnik oczekiwań w zakresie dochodów osiągnął poziom 45,6 punktu, co oznacza wzrost o około 6 punktów od początku tego roku. Rok temu wartość tego wskaźnika wynosiła zaledwie 29,4 punktu. Wskaźnik ten w wybranym okresie osiągnął najwyższy poziom w lutym 2014 roku (48,6 punktu). Najwyższy poziom wskaźnika w historii zanotowano w styczniu 2001 roku (49,4 punktu).


Analiza wskaźnika chęci dokonywania zakupów prowadzi do podobnych wniosków. W marcu poziom tego wskaźnika był w Niemczech bardzo wysoki (55,5 punktu), odnotowano zatem wzrost o 9,4 punktu od grudnia. Ostatni raz wskaźnik ten osiągnął wyższą wartość (59,9 punktu) przed podwyżką podatku VAT w grudniu 2006 roku.


Francja: niski poziom wskaźnika ożywienia gospodarczego


We Francji, mimo trudnej sytuacji politycznej, w ciągu ostatniego kwartału wzrosły wszystkie trzy wskaźniki (tj. oczekiwań w zakresie sytuacji gospodarczej, dochodów oraz chęci dokonywania zakupów), jednak nadal mają one wartość ujemną.


Od grudnia indeks oczekiwań dotyczących gospodarki wzrósł o 6,5 punktu i osiągnął wartość -10,8 punktu. Z analizy danych z ostatnich 12 miesięcy wynika, że indeks ten wzrósł o niemal 31 punktów – rok temu miał on wartość -41,6 punktu.


Wskaźnik oczekiwań w zakresie dochodów wzrósł od grudnia o 7,4 punktu i obecnie znajduje się na poziomie -32,6 punktu, najwyższym od lipca 2012 roku.


Mimo że wartość wskaźnika nadal jest bardzo niska, widać jego wyraźny wzrost w porównaniu z marcem 2013 roku, kiedy wynosił on -57,9 punktu.


Indeks chęci dokonywania zakupów również jest wyższy niż w grudniu. Wskaźnik ten wynosi -27,3 punktu i jest najwyższy od lipca 2012 roku. Jednak w porównaniu z pozostałymi dwoma wskaźnikami, ten zanotował mniejszy wzrost. Z porównania wartości trzech wskaźników wynika, że tempo wzrostu indeksu chęci dokonywania zakupów jest najsłabsze. Rok temu wartość tego indeksu wynosiła -36,2 punktu.


Wielka Brytania: wskaźnik oczekiwań gospodarczych na najwyższym poziomie od ponad 16 lat


Wskaźnik oczekiwań gospodarczych w Wielkiej Brytanii wskazuje, że panuje tu największy od wielu lat optymizm w tym zakresie. Indeks ten wzrósł o dalsze 8,6 punktu od końca zeszłego roku i wynosi 31,5 punktu, najwięcej od października 1997 roku, kiedy znajdował się na poziomie 36,5 punktu. Od marca 2013 roku wskaźnik wzrósł o 53,3 punktu.


Wraz ze wzrostem indeksu oczekiwań gospodarczych rośnie także wskaźnik oczekiwań konsumentów w zakresie dochodów. Obecnie znajduje się on na poziomie 10,3 punktu, co oznacza wzrost o 16,6 punktu w porównaniu z grudniem 2013 roku i aż o 28,6 punktu w ciągu ostatniego roku.


Wskaźnik chęci dokonywania zakupów nadal ma wartość ujemną, jednak widoczne są pewne oznaki ożywienia. W marcu 2014 roku wskaźnik osiągnął poziom -10,9 punktu, co oznacza, że wzrósł o 16,6 punktu od grudnia i o 24,7 punktu od marca zeszłego roku. Jego wartość jest najwyższa od października 2007 roku.






Włochy: gwałtowny wzrost wskaźnika oczekiwań gospodarczych w perspektywie rok do roku


We Włoszech wszystkie trzy wskaźniki określające nastroje konsumenckie nadal mają wartość ujemną, jednak badania pokazują, że w tej sferze pojawiają się istotne tendencje. Od grudnia zeszłego roku indeks oczekiwań gospodarczych wzrósł o 17 punktów i osiągnął poziom -21,4 punktu, najwyższy od sierpnia 2010 roku. Wzrost tego wskaźnika od marca 2013 roku wyniósł nieco ponad 14 proc.


Niewielką poprawę widać również w wartości wskaźnika oczekiwań w zakresie dochodów. Obecnie wynosi on -13,7 punktu, o niemal 20 punktów więcej niż w grudniu. W styczniu osiągnął on najwyższy poziom od czterech lat (-9,7 punktu). W porównaniu z marcem 2013 roku, kiedy wartość wskaźnika wynosiła -51 punktów, nastąpił wzrost o ponad 37 punktów.


Wskaźnik chęci dokonywania zakupów ma obecnie wartość -15,3 punktu, w lutym osiągnął poziom -12,2 punktu, najwyższy od lipca 2011 roku. Wskaźnik wzrósł o 6 punktów w pierwszym kwartale 2014 roku i o ponad 29 punktów od marca 2013 roku.


Hiszpania: wskaźnik oczekiwań gospodarczych na najwyższym poziomie od niemal 14 lat


Nadzieję na ożywienie gospodarcze mają nawet – nękani kryzysem – hiszpańscy konsumenci. Wskaźnik oczekiwań gospodarczych w tym kraju ma obecnie wartość 23 punktów, co oznacza najwyższy poziom od czerwca 2000 roku oraz wzrost o 16 punktów od początku tego roku i o 55 punktów od marca 2013 roku.


Wskaźnik oczekiwań w zakresie dochodów osiągnął poziom 0,9 punktów, o ponad 11 punktów wyższy niż w grudniu i ponad 33 punkty wyższy niż w marcu 2013 roku. Po raz pierwszy od grudnia 2006 roku wskaźnik ten ma wartość dodatnią.


Indeks chęci dokonywania zakupów również wzrósł od grudnia o 4,2 punktu i osiągnął wartość -10,2 punktu. Wzrost jest znaczący, zwłaszcza jeśli weźmie się pod uwagę, że w lutym spadł on aż do -20,7 punktów. Wskaźnik chęci dokonywania zakupów osiągnął najwyższy poziom od lutego 2011 roku.


Austria: sprzeczne sygnały


Z badań wynika, że w Austrii nastroje konsumentów są zróżnicowane. Wskaźnik oczekiwań gospodarczych, wynoszący obecnie -5,5 punktu, spadł o około 10 punktów od grudnia. Jest niższy niż w marcu zeszłego roku, kiedy osiągnął nieznaczną wartość dodatnią (0,6 punktu).


Z kolei oczekiwania konsumentów w zakresie dochodów wzrosły w pierwszym kwartale o około 7 punktów i w marcu osiągnęły poziom 10 punktów (o 2,4 punktu wyższy niż w marcu 2013 roku).


Wskaźnik chęci dokonywania zakupów wyniósł 9 punktów, czyli o 1,2 punktu więcej niż w grudniu, jednak w styczniu był na poziomie zaledwie 0,5 punktu. Choć obecnie notuje się nieznaczny wzrost, w perspektywie 12 miesięcy wskaźnik ten spadł o niemal 9 punktów.


Czechy: wskaźnik oczekiwań gospodarczych na najwyższym poziomie od ponad 7 lat


Czescy konsumenci spodziewają się, że w ciągu najbliższych kilku miesięcy sytuacja gospodarcza poprawi się i to zarówno w perspektywie krajowej, jak i indywidualnej.


W tym roku wskaźnik oczekiwań gospodarczych wzrósł o ponad 10 punktów, do poziomu 18,4 punktu – najwyższego od października 2007 roku. Wzrost ten, w porównaniu z marcem 2013 roku, wyniósł niemal 36 punktów.


Wskaźnik oczekiwań w zakresie dochodów również wzrósł w pierwszym kwartale 2014 roku. Obecnie ma on wartość 29,1 punktu, o niemal 7 punktów wyższą od grudnia i najwyższą od lutego 2007 roku. Rok temu znajdował się on na poziomie -3,3 punktu.


Choć wartość wskaźnika chęci dokonywania zakupów pozostaje ujemna i wynosi -17,5 punktu, również w tym obszarze badań widać pozytywną tendencję. Wskaźnik ten wzrósł od grudnia o 9,4 punktu, a od marca 2013 roku o 12 punktów.


Holandia: wskaźnik oczekiwań gospodarczych wzrósł w ciągu roku o 65 punktów


Holenderscy konsumenci spodziewają się wyraźnego ożywienia gospodarczego. Wskaźnik oczekiwań gospodarczych wynosi obecnie 30 punktów, niemal 10 punktów więcej niż w końcu zeszłego roku i 65 punktów więcej niż rok temu. Wskaźnik ten osiągnął najwyższą wartość od stycznia 2007 roku.


Oczekiwania w zakresie dochodów również rosną, choć nieco wolniej. Wskaźnik wzrósł z -11,2 punktu w grudniu 2013 roku do -4,2 punktu. Jego poziom jest zatem o 46 punktów wyższy niż w marcu 2013 roku.


Holenderscy konsumenci obecnie nie wyrażają chęci do robienia zakupów, nie mają też możliwości, by je robić. Wartość tego wskaźnika jest nadal zdecydowanie ujemna i wynosi -15,5 punktu. Oznacza to jednak wzrost o niemal 5 punktów od grudnia i o niemal 10 w ciągu roku.


Słowacja: najwyższy poziom wskaźnika oczekiwań gospodarczych od 2008 roku


Tendencja wzrostowa na Słowacji stabilizuje się. Wskaźnik oczekiwań gospodarczych osiągnął poziom 18,9 punktu, nieco wyższy niż w grudniu (17,4 punktu). Jego wartość oznacza wyraźny wzrost w porównaniu z marcem 2013 roku, kiedy wynosiła -8,9 punktu. Wskaźnik ten osiągnął najwyższy poziom od października 2008 roku.


Konsumenci spodziewają się nie tylko ożywienia gospodarczego, lecz także wzrostu dochodów.


Wskaźnik oczekiwań w zakresie dochodów osiągnął wysoki poziom 25,5 punktu. Warto zaznaczyć, że w styczniu miał jeszcze wyższą wartość 26,5 punktu (w porównaniu z 21,5 punktu w grudniu), najwyższą od września 2007 roku. Rok temu poziom tego wskaźnika osiągnął zaledwie 5,6 punktu.


Wnioski z analizy wskaźnika chęci dokonywania zakupów nie są aż tak optymistyczne, jednak należy podkreślić, że w ciągu ostatnich kilka miesięcy wartość tego indeksu osiągnęła poziom powyżej notowanej od dawna średniej 0 punktów. Obecnie wynosi ona 2,2 punktu, najwięcej od marca 2011 roku. W grudniu jej poziom wynosił -2 punkty, a rok temu -10,6 punktu.


Grecja: stabilizacja nastrojów konsumenckich


Nastroje konsumentów w Grecji utrzymują się na bardzo niskim poziomie. Wartość wskaźnika oczekiwań gospodarczych osiągnęła najwyższy poziom od trzech lat i wynosi obecnie -24.6 punktów, co oznacza wzrost o niemal 7 punktów w tym roku i o ponad 12 punktów od marca 2013 roku.


Zwiększyła się również wartość wskaźnika oczekiwań konsumentów w zakresie dochodów. Obecnie wynosi ona -29,3 punktu (jest najwyższa od lutego 2010 roku), jednak w grudniu wynosiła -33,1 punktu, a w lutym ponownie spadła do -38,1 punktu.


Grecy nadal nie wyrażają ochoty do robienia większych zakupów. Wskaźnik chęci dokonywania zakupów osiągnął poziom -26,1 punktu, co oznacza wzrost o nieco ponad 5 punktów w porównaniu z końcem zeszłego roku. W marcu 2013 wartość wskaźnika była nieco niższa i wynosiła -30,3 punktu.


Portugalia: ostrożny optymizm


Choć portugalscy konsumenci powoli zaczynają wierzyć w ożywienie gospodarcze w swoim kraju, dwa pozostałe wskaźniki uzyskują bardzo niską wartość. Wskaźnik oczekiwań gospodarczych osiągnął poziom -2 punktów, niemal równy wieloletniej średniej wynoszącej 0 punktów. Indeks ten osiągnął najwyższą wartość od października 2009 roku. Pod koniec ubiegłego roku wynosił -12,4 punktu, a w marcu 2013 osiągnął poziom -43,4 punktu.


Optymizm konsumentów w ocenie sytuacji gospodarczej nie wpłynął jeszcze na ich oczekiwania w zakresie dochodów. Wskaźnik badający ten obszar nastrojów konsumenckich utrzymywał się na poziomie -23 punktów, (identycznym jak w grudniu), jednak wyraźnie wzrósł w porównaniu z marcem 2013, kiedy jego wartość wynosiła -50,8 punktu.


Zgodnie z oczekiwaniami Portugalczycy nadal nie wykazują chęci dokonywania zakupów. Wskaźnik analizujący nastroje konsumenckie w tym zakresie spadł do -33 punktów, czyli o ponad 6 punktów w porównaniu z końcem ubiegłego roku. Należy podkreślić, że 12 miesięcy temu sytuacja była jeszcze gorsza – wskaźnik ten osiągnął poziom -44,7 punktu.


Bułgaria: konsumenci mają nadzieję na ożywienie gospodarcze


Opinie bułgarskich konsumentów dotyczące sytuacji gospodarczej cechuje optymizm. Wskaźnik oczekiwań gospodarczych osiągnął dodatnią wartość 0,9 punktu, najwyższą od lutego 2011 roku. W końcu ubiegłego roku wynosiła ona -15,3 punktu, a rok temu -21 punktów.


Wskaźnik oczekiwań w zakresie dochodów również wzrósł. Jego wartość –wyższa niż wieloletnia średnia (0 punktów) – wynosi 1,5 punktu, jest o ponad 16 punktów wyższa niż w grudniu i najwyższa od lipca 2007 roku. W porównaniu z marcem 2013 roku wartość tego wskaźnika wzrosła o niemal 25 punktów.


Wskaźnik chęci dokonywania zakupów utrzymuje się na niskim poziomie, lecz ma dodatnią wartość. Obecnie wynosi ona 14,1 punktu, około 13 punktów więcej niż w końcu ubiegłego roku. W lutym wskaźnik ten osiągnął poziom 18,2 punktu, najwyższy od sierpnia 2009 roku. Rok temu wartość indeksu wynosiła 10,9 punktów.


Rumunia: konsumenci nie spodziewają się poprawy sytuacji


Z badań wynika, że na początku 2014 roku nie nastąpiły znaczące zmiany nastrojów konsumenckich. Nadal widoczny jest niski poziom wskaźników, utrzymujący się przez większą część ubiegłego roku.


Obecnie wartość wskaźnika oczekiwań gospodarczych wynosi -17,2 punktu (w grudniu wynosił on -14 punktów, a w marcu 2013 roku osiągnął poziom -13,6 punktów).


Oczekiwania konsumentów w zakresie dochodów kształtują się w podobny sposób: wskaźnik badający ten obszar nastrojów konsumenckich obecnie ma wartość -8,2 punktu. Oznacza to minimalny wzrost o 0,7 punktu w porównaniu z danymi z grudnia. W marcu 2013 roku wysokość wskaźnika była nieco większa i wynosiła -5,4 punktu.


Wskaźnik chęci dokonywania zakupów znajduje się na poziomie -13,8 punktu, wyższym od grudniowego o 1,7 punktu. Rok temu wskaźnik ten wynosił -18,3 punktu.